Μαρία Ζαχαράκη

Η Τουρκία εγκλωβισμένη ανάμεσα στη φθορά των F-16 και την αβεβαιότητα της απόκτησης F-35, στρέφεται σε κάθε διαθέσιμη εναλλακτική για να διατηρήσει τον αεροπορικό της ρόλο στην περιοχή.

Η Άγκυρα βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με το Κατάρ για την απόκτηση μεταχειρισμένων μαχητικών Eurofighter Typhoon, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Middle East Eye. Η επιλογή του «αδελφού» Κατάρ παρουσιάζεται ως ταχύτερη λύση, αφού η Ντόχα διαθέτει ήδη 24 Eurofighter Tranche 3A, τα οποία θα μπορούσαν να καλύψουν προσωρινά το επιχειρησιακό κενό της Τουρκίας.

Η Άγκυρα είχε ήδη υπογράψει, τον Ιούλιο, μνημόνιο κατανόησης με το Ηνωμένο Βασίλειο για την αγορά 40 Eurofighter, ωστόσο οι συνομιλίες για την τιμή και τους τελικούς όρους παραμένουν σε εκκρεμότητα. Η Άγκυρα θεώρησε την αρχική προσφορά του Λονδίνου «υπερβολικά ακριβή».

Ακόμη κι αν η συμφωνία τελικά προχωρήσει, οι παραδόσεις ενδέχεται να καθυστερήσουν αρκετά χρόνια, ενώ η τουρκική ανάγκη για νέα μαχητικά είναι επιτακτική και άμεση.

Εντατικές επαφές στην Ντόχα

Πηγές που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις ανέφεραν στο ΜΕΕ ότι η συμφωνία Τουρκίας–Κατάρ είναι κοντά, αν και οι τελικές λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη καθοριστεί. Ένας Καταριανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ και ο διοικητής της Αεροπορίας στρατηγός Ζιγιά Τζεμάλ Καντιόγλου βρέθηκαν στη Ντόχα σήμερα, προκειμένου να συζητήσουν την πιθανή προμήθεια των μαχητικών.

Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε χωριστά ότι ο Γκιουλέρ συναντήθηκε με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό Άμυνας του Κατάρ, Σαούντ μπιν Αμπντουλραχμάν αλ Θάνι.

Ευρωπαϊκός έλεγχος και στρατηγικά συμφέροντα

Κάθε ενδεχόμενη πώληση απαιτεί την έγκριση του ευρωπαϊκού κονσόρτσιουμ Eurofighter, στο οποίο συμμετέχουν Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία.

Σύμφωνα με περιφερειακές πηγές, τα κράτη-μέλη του κονσόρτσιουμ στηρίζουν τη συμφωνία, θεωρώντας την Τουρκία σημαντικό μελλοντικό αγοραστή που θα μπορούσε αργότερα να προμηθευτεί αναβαθμισμένα Tranche 4 με προηγμένα ραντάρ.

Η σκιά των F-35 και το στοίχημα του Kaan

Από το 2019, η Τουρκία έχει αποκλειστεί από το αμερικανικό πρόγραμμα F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών συστημάτων S-400, γεγονός που άφησε την Άγκυρα χωρίς πρόσβαση σε μαχητικά 5ης γενιάς.

Αξιωματούχοι της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας εκτιμούν πως η χώρα πρέπει να επικεντρωθεί στην αναβάθμιση του στόλου F-16 με εγχώρια τεχνολογία, αντί να ξοδεύει σε προσωρινές λύσεις.

Το εγχώριο πρόγραμμα Kaan, που φιλοδοξεί να παραδώσει τα πρώτα αεροσκάφη το 2028, ενδέχεται να καθυστερήσει ως το 2030, όπως προειδοποιούν αναλυτές.

Η Άγκυρα βρίσκεται, έτσι, σε ένα κρίσιμο μεταίχμιο: ανάμεσα στην προσδοκία της αυτάρκειας και στην ανάγκη άμεσης ενίσχυσης. Το κενό ισχύος δεν είναι μόνο τεχνικό· είναι βαθιά γεωπολιτικό.