Από ένα καλά φυλασσόμενο κρησφύγετο στην καρδιά της οροσειράς Σιέρα Μάντρε στο Μεξικό, ο 59χρονος «Μέντσο» (Νεμέσιο Οσεγκέρα) έχει μετατραπεί στο νέο «βασιλιά» των ναρκωτικών. Οι συγκυρίες των τελευταίων ετών ευνόησαν την άνοδό του: η κοκαΐνη φαίνεται πως γίνεται ξανά δημοφιλής στις Ηνωμένες Πολιτείες την ώρα που η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ έχει εστιάσει την προσοχή της κυρίως στην αντιμετώπιση της διακίνησης φαιντανύλης.
Πέρασαν δεκαετίες μέχρι ο Μέντσο να μετατρέψει το καρτέλ της Χαλίσκο (Jalisco New Generation Cartel), του οποίου είναι επικεφαλής, σε μια διεθνή εγκληματική οργάνωση η οποία μάλιστα ξεπέρασε πλέον και το γνωστό καρτέλ της Σιναλόα.
Το Σιναλόα, πέραν των εσωτερικών συγκρούσεων του, βρέθηκε τους τελευταίους μήνες στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον καθώς διακινούσε κυρίως φαιντανύλη. Η καταστολή εναντίον της εν λόγω εγκληματικής ομάδας άφησε ελεύθερο το πεδίο για το καρτέλ Χαλίσκο να συνεχίσει ακάθεκτο το κερδοφόρο εμπόριο κοκαΐνης, αναδεικνύοντας τον Μέντσο σε κορυφαίο παράγοντα της διακίνησης ναρκωτικών.
«Ο Μέντσο είναι ο πιο ισχυρός έμπορος ναρκωτικών στον κόσμο», δήλωσε ο Ντέρεκ Μαλτζ, ο οποίος διετέλεσε προσωρινός επικεφαλής της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών (DEA). «Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι μια στροφή προς πολύ μεγαλύτερη διανομή κοκαΐνης στην Αμερική», πρόσθεσε.
Φθηνότερη από ποτέ η κοκαΐνη στις ΗΠΑ
Η κοκαΐνη που πωλείται στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι φθηνότερη και πιο καθαρή από ποτέ. Η χρήση στις δυτικές ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά 154% από το 2019 και κατά 19% κατά την ίδια περίοδο στα ανατολικά, σύμφωνα με την εταιρεία ελέγχου ναρκωτικών Millennium Health.
Αντίθετα, η χρήση φαιντανύλης στις ΗΠΑ άρχισε να μειώνεται στα μέσα του 2023 και συνεχίζει την καθοδική της πορεία, σύμφωνα με στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Για τους νέους χρήστες, η κοκαΐνη δεν φέρει το στίγμα της εξάρτησης από τη φαιντανύλη. Οι εξαρτημένοι της μεσαίας τάξης και το τραγικό θέαμα των άστεγων χρηστών κρακ-κοκαΐνης στη δεκαετία του 1990 στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις συνέβαλαν σημαντικά στην υποχώρηση της δημοφιλίας της κοκαΐνης τα προηγούμενα χρόνια.
Ο Μέντσο, ο οποίος μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια πουλώντας αβοκάντο, μετακινεί πλέον με το καρτέλ του τεράστιες ποσότητες κοκαΐνης προς τις ΗΠΑ, από την Κολομβία στον Ισημερινό και στη συνέχεια βόρεια προς την ακτή του Ειρηνικού του Μεξικού με ταχύπλοα σκάφη και υποβρύχια.
Οι αμερικανικές δυνάμεις στην Καραϊβική ανατίναξαν πρόσφατα δύο ταχύπλοα σκάφη, τα οποία, σύμφωνα με τον Τραμπ, μετέφεραν κοκαΐνη και φαιντανύλη από τη Βενεζουέλα στις ΗΠΑ. Η φαιντανύλη παράγεται κυρίως στο Μεξικό, ενώ η κοκαΐνη μεταφέρεται μέσω του Ειρηνικού από κράτη όπως η Κολομβία.
Το άγνωστο φρούριο του Μέντσο
Οι ΗΠΑ έχουν επικηρύξει για 15 εκατομμύρια δολάρια τον Μέντσο, αλλά σύμφωνα με τις αρχές, ο ίδιος σπάνια απομακρύνεται από το άγνωστο κρησφύγετο του στα βουνά του Μεξικού. Υπάρχουν επίσης πολύ λίγες φωτογραφίες του που κυκλοφορούν.
Στο μεταξύ, οι άνδρες που προστατεύουν τον Μέντσο, γνωστοί ως Ειδική Δύναμη του Ανώτατου Διοικητικού Συμβουλίου, φέρουν RPG 7 θερμοευαίσθητους εκτοξευτές ρουκετών που μπορούν να διαπεράσουν ακόμα και τανκ, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με τις δραστηριότητες του καρτέλ.
Οσοι έχουν επισκεφθεί το κρησφύγετο φέρονται να καλύπτονται με κουκούλες πριν ξεκινήσουν το ταξίδι έξι ωρών με αυτοκίνητο σε έδαφος γεμάτο νάρκες. Οι θέσεις των εκρηκτικών στο έδαφος είναι γνωστές μόνο στα μέλη του στενού κύκλου του Μέντσο.
Η συμφωνία των καρτέλ Χαλίσκο και Σιναλόα
Τον Δεκέμβριο, ο Μέντσο συναντήθηκε με έναν από τους κορυφαίους συνεργάτες της ηγεσίας της φατρίας Τσαπίτο, η οποία ανήκει στο καρτέλ της Σιναλόα. Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη δυτική πολιτεία Ναγιαρίτ του Μεξικού, ο Μέντσο, ο οποίος βρισκόταν πλέον σε θέση ισχύος, συμφώνησε να προμηθεύσει τους Τσαπίτος με όπλα, μετρητά και μαχητές.
Σε αντάλλαγμα, το Σιναλόα άνοιξε τις διαδρομές λαθρεμπορίου και τα συνοριακά τούνελ προς τις ΗΠΑ, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τα αποτελέσματα της συνάντησης. Το καρτέλ Χαλίσκο φέρεται πλήρωνε στο παρελθόν υψηλά τέλη για να χρησιμοποιεί τα τούνελ για τη μεταφορά ναρκωτικών κάτω από τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού.
Η συμφωνία μοίρασε επίσης τη διακίνηση ναρκωτικών στις ΗΠΑ: οι Τσαπίτος θα συνέχιζαν να εστιάζουν στη διακίνηση φαιντανύλης ενώ το Χαλίσκο θα επικεντρωνόταν στην κοκαΐνη και τη φθηνότερη παραλλαγή της, τη μεθαμφεταμίνη.
Σύμφωνα με πηγές, το καρτέλ Χαλίσκο πράγματι μεταφέρει πλέον τόνους κοκαΐνης και ρεκόρ ποσότητες μεθαμφεταμίνης στις ΗΠΑ μέσω σηράγγων που έχουν κατασκευαστεί από το Σιναλόα.
Η συμφωνία Σιναλόα-Χαλίσκο, σύμφωνα με την εισαγγελία του Μεξικού, αποτέλεσε «ένα άνευ προηγουμένου γεγονός στην ισορροπία του οργανωμένου εγκλήματος».
Με πληροφορίες από Wall Street Journal