Σε επιβεβαίωση της μαρτυρίας περί αναστάσεως του Κυρίου, που ανήγγειλε η Μαρία η Μαγδαληνή στους μαθητές, την ίδια μάλιστα εκείνη ημέρα της Ανάστασης, δηλαδή την πρώτη ημέρα μετά το Σάββατο, που καθιερώθηκε εκ Θεού έτσι και ως κατεξοχήν ημέρα λατρείας για τους χριστιανούς [για να μην δυσαρεστηθούν οι μαθητές επειδή σ’ αυτούς δεν εμφανίστηκε, για να μην θεωρηθεί μωρία η ελπιδοφόρα είδηση των γυναικών περί εγέρσεως του Θεανθρώπου, και για να προετοιμάσει την καρδιά τους προς επιθυμίαν Αυτού], όταν βράδιασε, κι ενώ οι μαθητές (όχι μόνο οι έντεκα, βλ. Λκ. 24,33) ήταν συγκεντρωμένοι κάπου με κλειστές τις πόρτες (αποτελούνταν από δύο φύλλα), επειδή φοβούνταν τις ιουδαϊκές αρχές (φοβόντουσαν μήπως διωχθούν ως μαθητές Εκείνου, κατά το «θα σκοτώσω τον βοσκό και θα διασκορπιστούν τα πρόβατα», Μκ. 14, 27), ήρθε ο Ιησούς [εμφανίστηκε ξαφνικά, δεικνύοντας την θεϊκή Του φύση και ότι δεν υπόκειται στον περιορισμό της ύλης, όπως επίσης γεννήθηκε χωρίς να παραβιασθεί η παρθενία της Θεοτόκου], στάθηκε στη μέση -για να δουν όλοι ότι αναστήθηκε, και για να εγκαινιάσει την εκκλησιαστική λατρεία Του, την πνευματική ανάπαυση και ευλογία που χαρίζει, αφού ο Ψλμ. λέει: «Θα εξιστορώ στα αδέλφια μου την ύπαρξή σου, μέσα σ’ όλη τη σύναξη θα σε υμνώ. Όσοι τον Κύριο σέβεστε, υμνήστε Τον» (21, 23-24)- και τους λέει: «Ειρήνη σ’ εσάς» [ήτοι «μην τρομάζετε», αλλά κυρίως «αναστάσιμη ειρήνη να έχετε πλέον», ειρήνη με το Θεό, ειρήνη και χαρά εκ του Παρακλήτου, σύμφωνα άλλωστε με τα λόγια Του: «Την δική μου ειρήνη σας δίνω» (Ιω. 14,27)] -Στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο αναφέρεται μια αναστάσιμη, τελική επί γης εμφάνιση του Χριστού στους μαθητές Του, στην Γαλιλαία, όπου πείστηκαν και οι αμφιβάλλοντες, τους ανακοίνωσε την θεία Του δύναμη και τους άφησε εντολές, ενώ δεν αποκλείονται και αρκετές άλλες εμφανίσεις Του στα Ιεροσόλυμα.
«Κι όταν το είπε αυτό, τους έδειξε τα χέρια και την πλευρά Του». Αυτό σημαίνει ότι αναστήθηκε με το δικό Του φυσικά σώμα, και άρα απόψεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά πως ο Χριστός δήθεν δεν αναστήθηκε με το δικό του σώμα, παρά ότι «εθανατώθη ως άνθρωπος και ανέστη εκ του θανάτου ως πνεύμα ή θείον πλάσμα» (‘Αγαθά νέα’, Ι. Ρόδερφορδ, σελ. 48), στερούνται Βιβλικών βάσεων και προϋποθέσεων. Ο απ. Πέτρος λέγει: «το σώμα Του δεν είδε φθορά», διότι ο Θεός τον ανέστησε διαλύσας τους πόνους του θανάτου» (Πράξ. 2,31 – 2,24). Στο κατά Λουκάν εξάλλου ευαγγέλιο ο Ιησούς διευκρινίζει: «Κοιτάξτε τα χέρια και τα πόδια μου, για να βεβαιωθείτε ότι είμαι εγώ ο ίδιος. Ψηλαφίστε με και δείτε. Ένα φάντασμα δεν έχει σάρκα και οστά, όπως βλέπετε εμένα να έχω. Και λέγοντας αυτά, τους έδειξε τα χέρια και τα πόδια Του» (Λουκ. 24, 36-43).
«Οι μαθητές χάρηκαν που είδαν τον Κύριο» [τους το είχε πει ο Χριστός: «Εσείς τώρα λυπόσαστε. Αλλά θα σας ξαναδώ και θα χαρεί η καρδιά σας. Και τη χαρά σας κανείς δεν θα μπορέσει να την αφαιρέσει» (Ιω. 16, 22)]. (Αφού ηρέμησαν από την μεγάλη έκπληξη και συγκίνηση που δοκίμασαν οι μαθητές), ο Ιησούς τούς είπε πάλι: «Ειρήνη σ’ εσάς!» (Η ειρήνη με το Θεό και τους συνανθρώπους μας είναι ο Παράδεισος επί της γης). «Όπως ο Πατέρας έστειλε εμένα (Εβρ. 3,1), έτσι στέλνω κι εγώ (ως Λυτρωτής, ως εξουσίαν έχων, και ως Θεός που είμαι) εσάς» [Απαραίτητη προϋπόθεση της αποστολής των μαθητών και του κηρύγματός τους είναι η απόκτηση της θείας, ενισχυτικής και παρηγορητικής ειρήνης]. Έπειτα από τα λόγια αυτά, φύσηξε στα πρόσωπά τους (μετέδωσε και πάλι τα θεία χαρίσματα, που είχαν χάσει οι πρωτόπλαστοι, καθώς ο ίδιος είχε εμφυσήσει σ’ αυτούς, ως Θεός, στον Κήπο της Εδέμ πνοή ζωής) και τους λέει: «Λάβετε Πνεύμα Άγιο» [ως αγωνιστές δια της πίστεως, προς μετοχή της νέας ζωής. Πρόκειται εδώ για τον αρραβώνα του Πνεύματος, την ετοιμασία προς υποδοχήν του Παρακλήτου, που θα γευτούν καθ’ ολοκληρίαν κατά την Πεντηκοστή]. «Σε όποιους συγχωρήσετε τις αμαρτίες, θα τους είναι συγχωρημένες. Σε όποιους τις κρατήσετε ασυγχώρητες, θα κρατηθούν έτσι» (Πρόκειται για την εξουσία του Υιού παρά Πατρός, που μεταβιβάζεται έκτοτε και στους μαθητές Του ως Εκκλησία, ταμειούχου της Χάριτος, δια του Αγίου Πνεύματος).
Ο Θωμάς όμως, ένας από τους δώδεκα μαθητές, που το όνομά του στα ελληνικά σημαίνει ‘Δίδυμος’, δεν ήταν μαζί τους όταν εμφανίστηκε ο Ιησούς. Θα πρέπει να είχε ο μαθητής αυτός ιδιαίτερα απογοητευθεί, σε συνδυασμό με τον περίσσιο εμπειρικό και πρακτικό χαρακτήρα που διέθετε. «Πάμε κι εμείς να πεθάνουμε μαζί» με το Λάζαρο, έλεγε στους άλλους με έλλειψη θείας Χάριτος. «Δεν ξέρουμε που πηγαίνεις Κύριε. Πώς μπορούμε επομένως να γνωρίσουμε την οδό;» (που οδηγεί στον Ουρανό), ρωτούσε με την ανάγκη μιας χειροπιαστής αλήθειας τον Χριστό (Ιω. 11,16/ 14,5). Του έλεγαν λοιπόν, όταν ήρθε, οι άλλοι μαθητές: «Είδαμε τον Κύριο με τα μάτια μας» (Χρέος, και δική μας ιεραποστολή είναι, να συμβάλλουμε και στην πίστη των άλλων με την χριστιανική μας μαρτυρία). Αυτός όμως τους είπε: «Εγώ αν δεν δω στα χέρια Του τα σημάδια από τα καρφιά, κι αν δεν βάλω το δάχτυλό μου στα σημάδια από τα καρφιά, και δε βάλω το χέρι μου στη λογχισμένη πλευρά Του, δεν θα πιστέψω». Αδικαιολόγητη η στάση του, αφού εκτός των Μυροφόρων γυναικών, είχε τώρα και την μαρτυρία 10 ακόμη μαθητών, την οποία αρνήθηκε. Δεν του αρκούσε, ακόμη, μόνο η όραση, αλλά είχε ανάγκη και την ψηλάφηση, για να πειστεί απόλυτα. Λησμόνησε επίσης τις νεκραναστάσεις που είχε πραγματοποιήσει μπροστά τους ο Κύριος, καθώς και τις προρρήσεις Του για την προσωπική Του ανάσταση. Αν όλοι εμφορούνταν από τέτοια αισθήματα, θα έπαυε βέβαια να έχει αξία η πίστη ως «σιγουριά γι’ αυτά που ελπίζουμε και βεβαιότητα γι’ αυτά που δεν βλέπουμε» (Εβρ. 11,1), όπως ο εξαίσιος Παύλος την περιγράφει. Και θα έπρεπε το θαύμα να επαναλαμβάνεται συνεχώς, όπερ δεν θα ήταν βίωση και αναμονή των εσχάτων, αλλά μόνο δια της λογικής και των αισθήσεων επαληθεύσιμο επιστημονικό γεγονός. Ένα πράγμα έσωσε από την ιδιώτευση και πραγματική απιστία τον Θωμά: Η παραμονή του στην ομάδα των αποστόλων και μαθητών του Κυρίου, η παραμονή και εμμονή, θα λέγαμε σήμερα, στην αλήθεια της Εκκλησίας του Χριστού, και η αναμονή του θαύματος που περίμενε τόσο πολύ στη ζωή του. Η θεία υπομονή και η προσευχή σώζει. Η εγωιστική απομάκρυνση και ατομιστική ζωή καταστρέφει.
Οκτώ ημέρες αργότερα (πάλι Κυριακή, ως καθιερωθείσα πλέον υπ’ Αυτού αγία λειτουργική ημέρα), οι μαθητές ήσαν πάλι μέσα στο σπίτι (φαίνεται πως περίμεναν μια εκ νέου εμφάνισή Του), μαζί τους κι ο Θωμάς. Έρχεται λοιπόν ο Ιησούς (ενώ, ασφαλώς, είχε αφήσει κατά το προηγούμενο διάστημα τον Θωμά να κατηχηθεί από τους συμμαθητές του), ενώ οι πόρτες ήταν κλειστές [το δοξασμένο και αναστημένο σώμα Του είχε πλέον ιδιότητες πνευματικές, όπως και τα δικά μας σώματα θα αποκτήσουν κατά την ανάστασή μας εκ νεκρών (Α΄ Κορ. 15,44)], στάθηκε στη μέση και είπε: «Ειρήνη σ’ εσάς». Έπειτα λέει στον Θωμά [δεν τον εγκατέλειψε, αλλά τους επισκέφθηκε ξανά, τον βοήθησε δε να πιστέψει και σωθεί, όπως συγκαταβαίνει ο Θεός πάντοτε σε όλους τους ολιγόψυχους, αλλά ταπεινούς και αγνούς, δια μέσου της ιστορίας]: «Φέρε εσύ το δάχτυλό σου εδώ και δες τα χέρια μου, φέρε και το χέρι σου και βάλ’ το στην πλευρά μου. Μην αμφιβάλεις (η παρατεταμένη αμφιβολία μπορεί, χωρίς υγιή έρευνα και λειτουργική ζωή, να οδηγήσει στην απιστία), και πίστεψε» [Ο καλός ποιμένας δεν εγκαταλείπει το απολωλός, αλλά τρυφερά και με αγάπη, με μακροθυμία και υπομονή, το επανασυνδέει με την Ποίμνη Εκκλησία Του]. Ό,τι είχε αναφέρει δηλαδή απόντος του Χριστού ο Θωμάς, το επαναλαμβάνει στον ίδιο ο Κύριος. Αποδεικνύει έτσι για μια ακόμη φορά την θεότητά Του ο Χριστός, αφού γνωρίζει τα μυστικά των διανοιών και καρδιών, και προκαλεί προς μετάνοια. Επιπλέον, επαναλαμβάνει ότι είναι αυτός ο ίδιος, και όχι αναστημένος δήθεν με άλλο σώμα. Ο Θωμάς τότε Του αποκρίθηκε, όχι κατ’ ανάγκη ψηλαφώντας, αλλά διαπιστώνοντας στη στιγμή, από τη θέα και τα λόγια Του, και ένεκα της φανερής παγγνωσίας του Χριστού: «Είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου».
Επαναλαμβάνει ο Θωμάς την πρώτη κηρυχθείσα αλήθεια στο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, και το πνεύμα και την ομολογία της Αγίας Γραφής, ήτοι: «και ήταν Θεός ο Λόγος…. και ο Λόγος έγινε άνθρωπος» (Ιω. 1,1/ 1,14). Όχι δηλαδή ένας άνθρωπος που έφτασε σε ύψη αγιότητας, αλλά ο Θεός που έγινε και άνθρωπος για να σώσει τον κόσμο Του. Ας πιστεύουμε λοιπόν στα γεγονότα, για τα οποία οι μάρτυρες αυτών απόστολοι θυσιάστηκαν, καθώς και ο Ιερός Χρυσόστομος υποστήριξε (50, 593), και αργότερα ο μαθηματικός Βλάσιος Πασκάλ. Άλλωστε, ο Θωμάς ταξίδεψε και κήρυξε το θείο λόγο και την ανάσταση του Χριστού σε Πέρσες, Πάρθους και Ινδούς. Βάπτισε πολλούς ειδωλολάτρες, μαρτύρησε, και δια του αγίου λειψάνου του έχουν γίνει πολλά θαύματα. Από τον 3ο αιώνα αναφέρεται πως ο τάφος-προσκύνημά του βρίσκεται στην Έδεσσα της Συρίας (Ούρφα της Τουρκίας), της οποίας ήταν πολιούχος. Το σκήνωμά του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, και το 1204 στη Ρώμη. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 6 Οκτωβρίου.
Λέγει στον Θωμά κατόπιν ο Ιησούς: «Πείστηκες (πλέον) επειδή με είδες(;) (Άρα δεν χρειάστηκε να ψηλαφήσει πρωτύτερα ο Θωμάς τα σημεία των πληγών Του). Μακάριοι είναι εκείνοι που (καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας θα) πιστεύουν χωρίς να μ’ έχουν δει» [Θα πιστεύουν και ακολουθούν δηλαδή τη διδασκαλία της Εκκλησίας, που είναι το σώμα Του και η πληρότητα Εκείνου (Εφεσ. 1,23)]. Δέχεται ο Κύριος την ομολογία του Θωμά για την θεότητά Του («Εσύ είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου»), που είναι φυσικά και ομολογία της Εκκλησίας εξ αρχής.
«Ο Ιησούς έκανε βέβαια (τόσο προ του Πάθους Του όσο και μετά την ανάστασή Του) και πολλά άλλα θαύματα μπροστά στους μαθητές Του (που αποδείκνυαν τη θεότητά Του), και τα οποία δεν είναι γραμμένα σ’ αυτό εδώ το βιβλίο», όπως εκτενέστερα καταγράφονται στους Συνοπτικούς. Δεν είχε σκοπό δηλαδή ο Ιωάννης να αναπτύξει και περιγράψει όλα τα γεγονότα και τις μαρτυρίες γύρω από τον Χριστό, αλλά έκανε την καλύτερη επιλογή προς τούτο. Ακόμη, οι απόστολοι και μαθητές Του υπήρξαν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες των γνησίων γεγονότων της ζωής Του. Άρα η χριστιανική πίστη είναι αυθεντική και αληθινή. «Αυτά όμως γράφτηκαν για να πιστέψετε πως ο Ιησούς είναι ο (υπεσχημένος Μεσσίας) Χριστός, ο (ένας και μοναδικός) Υιός του Θεού, και πιστεύοντας να έχετε δι’ Αυτού τη ζωή» (την χαρισματική, ουράνια και αιώνια). {Ιω. 20, 19-31}
Δεν είναι επομένως τα ευαγγέλια φιλοσοφίες και αναζήτηση γνώσεων, αλλά κατάθεση συνάντησης και βίωσης της Αλήθειας και της πνευματικής Ζωής, εν τω προσώπω Ιησού Χριστού, τις οποίες ουράνιες δωρεές και ευλογίες πλουσιοπάροχα αποκαλύπτει και χορηγεί σε όλους τους εν μετανοία, εν αγάπη και εν ταπεινώσει ζώντες πιστούς.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
‘Υπόμνημα εις το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον’, Π.Ν. Τρεμπέλα, εκδ. ‘Ο Σωτήρ’, Αθ. 1990
‘Οι Δεσποτικές Εορτές’, Μητρ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου, Ι. Μ. Γενεθλίου Θεοτόκου, έκδ. Α΄, 1995
‘Το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο’, Σάββα Αγουρίδη, β΄ τόμος, εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλ. 2005
‘Η Καινή Διαθήκη’, Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας, εκδ. 2003
Εικόνα από: stomenkalosstomenmetafovoutheou.blogspot.gr