Ήταν αρχιτελώνης. Πρόσωπο δηλαδή φέρων μεγάλο αξίωμα, προϊστάμενος του κεντρικού τελωνείου της πόλης. Ήταν φυσικά και πολύ πλούσιος ο Ζακχαίος. Ο λαός τον θεωρούσε υπεύθυνο για τα προβλήματά του και άνθρωπο απάτης.
Προσπαθούσε όμως να δει από πνευματική ανάγκη ποιος είναι ο Ιησούς και επιθυμούσε να τον γνωρίσει από κοντά, όχι μόνο ιδεολογικά. Όσο κι αν προσπάθησε όμως δεν μπορούσε να Τον ατενίσει εξαιτίας του πλήθους, γιατί ήταν κοντός στο ανάστημα. Έτρεξε λοιπόν μπροστά, πριν από το πλήθος, και ανέβηκε πάνω σε μια συκομουριά για να τον δει, διότι από εκεί επρόκειτο να περάσει. Άφησε κατά μέρος την υπερηφάνειά του, κινδύνεψε να γελοιοποιηθεί και θεωρήθηκε ότι παιδιακίζει μπροστά στα μάτια όλων και ιδιαίτερα της ‘καλής κοινωνίας’ της εποχής.
Όταν έφτασε ο Ιησούς στο μέρος εκείνο, σήκωσε τα μάτια Του προς τα πάνω, τον είδε και του είπε: «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί πρέπει να μείνω στο σπίτι σου {ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ ΚΥΡΙΩΣ} (από) σήμερα». Εκείνος τότε κατέβηκε γρήγορα –“γρηγορείτε και προσεύχεσθε ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν”, (Μάρκ. 14,38)- θαυμάζοντας που ο Θεάνθρωπος γνωρίζει την ύπαρξή του και το όνομά του. Δεν φτάνει επομένως να γνωρίζει κανείς γενικώς περί του Ιησού, αλλά οφείλει να τον υποδεχθεί και στο σπίτι του, ΣΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑ, όπου αν Του ετοιμάσουμε τόπο θα κατοικήσει μόνιμα. Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΑΣ και της βαθύτερης γνωριμίας μαζί Του.
Στο δείπνο, ο Ζακχαίος σηκώθηκε, δεικνύων χαρακτήρα ελευθέρας μεταμέλειας, και είπε στον Κύριο: «Να, το μισό της περιουσίας μου δίνω Κύριε στους φτωχούς (τώρα, και όχι αργότερα) και, εάν με δόλιο τρόπο πήρα από κάποιον τίποτε, θα του το αποδώσω (όχι αν αναγκαστώ, αλλά αυθορμήτως) τέσσερις φορές περισσότερο» (ανώτερη αποζημίωση από το 1/5 που απαιτούσε ο νόμος). Ο ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΥΓΙΟΥΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΑΓΑΘΟΥΣ ΠΡΑΞΕΩΣ ΣΩΖΕΙ και όχι η επιδερμική και θεωρητική αποδοχή του μεγαλείου της πίστεως.
Είπε δε προς αυτόν ο Ιησούς (αλλά και για να ακούσουν οι παριστάμενοι και να καταλάβουν την απύθμενη φιλανθρωπία του Θεού): «Σήμερα σώθηκε τούτη δω η οικογένεια» (αφού εισήλθε και έγινε δεκτός στο σπίτι αυτό ο Σωτήρας Ιησούς και χάθηκε η πλεονεξία και αδικία). «Γιατί ΗΛΘΕ ο Υιός του ανθρώπου (‘Είμαι εγώ ο ίδιος που σας ομιλώ’, τους λέγει) για να αναζητήσει και να σώσει όσους έχουν χάσει τον πνευματικό δρόμο και το νόημα της ζωής» (που οδηγεί Εκκλησιό-Μυστηριό-Χριστοκεντρικά προς την Βασιλεία του Τριαδικού Θεού).
Εικόνα από: www.pemptousia.gr/wp-content/uploads/2016/01/zakxe2.jpg