Στο προηγούμενο άρθρο μου εντυπωσιαστήκατε από την ομορφιά του εσωτερικού διακόσμου και την μεγαλοπρεπή αρχιτεκτονική του Μεγάρου Βελισσαρόπουλου. Πιστεύετε άραγε πως μπορεί να υπάρχει κάποιο άλλο αρχοντικό που θα μπορούσε να έχει μια ανάλογη ομορφιά εσωτερικού διακόσμου όπως αυτή του Μεγάρου Βελισσαρόπουλου; Και όμως υπάρχει. Μπορεί και να είναι ωραιότερη αν όχι η ιδία και απαράλλακτη.
Αυτό είναι το Μέγαρο της παλιάς σπουδαίας και ιστορικής Χιώτικης Οικογένειας Νεγρεπόντη.
Ένα ακόμα αρχοντικό που περιμένει υπομονετικά ένα «θαύμα» η ένα σοβαρό επενδυτή να το σώσει. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι απίθανη, απίστευτη και συγκλονιστική ιστορία κρύβει το σπίτι αυτό, ποιοι έχουν μείνει και τι ρόλο έπαιξαν όχι μόνο για τη Σύρο αλλά για την Ελλάδα και την Ευρώπη γενικότερα.
Όσοι μένουν στην περιοχή του Αγίου Νικολάου και πιο συγκεκριμένα στην διάσημη περιοχή Βαπόρια, οι επισκέπτες και οι κολυμβητές που κάθε μέρα κατεβαίνουν προς τα «Αστέρια» περνούν οπωσδήποτε από ένα μεγάλο εντυπωσιακό παλιό αρχοντικό. Το αρχοντικό αυτό είναι ένα από εκείνα τα παλιά οικήματα των μεγάλων σπουδαίων οικογενειών που έκτισαν στην Ερμούπολη γεμίζοντάς το πλούτο ομορφιά. Αρχιτεκτονική τελειότητα και πανέμορφες οροφογραφίες, τοιχογραφίες και εσωτερικό διάκοσμο ανάλογο ενός παλατιού. Δυστυχώς αυτό το αρχοντικό όπως και πολλά ακόμα είναι έτοιμο να καταρρεύσει.
Αυτή είναι η ιστορία της οικογένειας και του μοναδικού αυτού κτίσματος οικίας στα Βαπόρια της Ερμούπολης στην περιοχή του της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στην οποία και ανήκει το οίκημα.
Το εντυπωσιακό αρχοντικό βρίσκεται στην οδό Αθηνάς κάτω από τον Άγιο Νικόλαο αλλά έχει όψη και από την μεριά του δρόμου. Είναι γεμάτο όχι μόνο με μοναδικές πλούσιες σε χρώμα και τέχνη οροφογραφίες και τοιχογραφίες αλλά και εξαιρετικές στον σχεδιασμό τους.
Χτίστηκε γύρω στο 1860. Είναι κτισμένο από μάρμαρο και πετρά. Μεγάλες πλάκες μάρμαρου και χοντρό μάρμαρο δημιουργούν μια πολύ γερή κατασκευή. Αυτός είναι και ο λόγος που το κτίριο όπως όλα τα αρχοντικά που κατασκευάστηκαν με αυτόν τον τρόπο κρατήθηκαν όρθια ως τις μέρες μας. Τα μπαλκόνια είναι διακοσμημένα με ανάγλυφα μάρμαρα ενώ σιδεριές προστατεύουν τα παράθυρα. Αυτές οι σιδεριές αποτελούνται από αρίστης ποιότητας σίδερο που και αυτό έχει αντέξει σχεδόν 200 χρόνια με ελάχιστη φθορά σκουριάς όπως θα συνέβαινε σε κάποιες άλλες σημερινές κατασκευές που σκουριάζουν με την παραμικρή υγρασία.
Τα πατώματα είναι και αυτά διακοσμημένα. Ξεχωρίζουν μερικά πολύ ενδιαφέροντα συμβολικά σχέδια αλλά και πανέμορφες συνθέσεις μαύρων και άσπρων μαρμάρινων πλακών.
Στο αρχοντικό υπάρχουν πλούσιες τοιχογραφίες και οροφογραφίες τόσο στο ισόγειο όσο και στον πρώτο όροφο. Δεν υπάρχει ούτε ένα εκατοστό τοίχου ή οροφής που να μην είναι ζωγραφισμένο. Η θεματολόγια μεγάλη, συμβολική και διδακτική. Τα χρώματα έντονα δυνατά και ευχάριστα, Κυριαρχεί το χρυσό το μπλε το πράσινο και αποχρώσεις του κόκκινου.
Στο ισόγειο τα θέματα έχουν σχέση με την μυθολογία, κάτι που συνηθίζεται πολύ εκείνη την εποχή και το συναντάμε σε πολλά αρχοντικά της Σύρου. Ο Ποσειδώνας, η Αθηνά, ο Άρης, η Άρτεμις, η Αφροδίτη και άλλοι θεοί, πάνω στα άρματά τους.
Στον πρώτο όροφο δεσπόζουν θαυμάσια ζωγραφισμένοι τέσσερις δαφνοστεφανομένοι Έλληνες φιλόσοφοι κάτι που επίσης ήταν συνηθισμένο στις οροφογραφίες των αρχοντικών της εποχής δείχνοντας έτσι όχι μόνο την μόρφωση και την παιδεία τους αλλά και τους αρχαιοελληνικούς επηρεασμούς τους. Είναι ο Όμηρος, ο Αισχύλος ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης. συνυπάρχουν με απόψεις ιταλικών πόλεων και λουόμενες γυναίκες.
Σε όλο το οίκημα και σε όλους τους ορόφους ξεχωρίζουν περίτεχνες και πανέμορφες σκαλιστές ξύλινες διακοσμήσεις. Στις σκάλες, στα πλαίσια των παραθύρων και τις πόρτες. Ειδικά οι σκάλες που είναι πανέμορφες έχουν κάγκελα σκαλιστά ξύλινα στο εσωτερικό και σιδερένια στις εξωτερικές αυλές.
Υπάρχουν δύο αυλές. Διακοσμημένες με βουκαμβίλιες και απλούς, όχι περιτέχνους μαρμάρινους κίονες.
Κάτι μοναδικό που δεν έχουμε βρει σε αλλά αρχοντικά της Ερμούπολης είναι μερικές συνθέσεις βιτρό τζαμιών σε πόρτες και παράθυρα. Μπορεί κανείς να φανταστεί την μαγεία που θα προξενούσε στους κατοίκους του σπιτικού τις ημέρες που το κτίριο ήταν κατοικήσιμο η μοναδική ομορφιά από το χρωματιστό παιχνίδισμα του φωτός του ήλιου που θα διερχόταν μπαίνοντας μέσα στο σπίτι από αυτά τα χρωματιστά τζάμια.
Το κτίριο μαζί με τις υπέροχες τοιχογραφίες και οροφογραφίες του διατηρείται ακόμα σε καλή κατάσταση. Ο λόγος είναι ότι βρίσκεται μέσα σε οικισμό και αλλά κτίρια που γειτονεύουν με αυτό το προστατεύουν αρκετά από τα βάνδαλα και αδυσώπητα καιρικά φαινόμενα που κυριαρχούν ουκ ολίγα στην περιοχή και γενικότερα στη Σύρο.
Παρ' όλα αυτά θα αναρωτιέται κανείς πόσο ακόμα θα αντιστέκεται υπερήφανο περικλείοντας μέσα του όλη αυτήν την ομορφιά και τον πλούτο κουρασμένο πλέον από οποιαδήποτε προστασία η μέριμνα.
Είναι γνωστό ότι τέτοια κτήρια υπήρχαν και ΥΠΑΡΧΟΥΝ παρά πολλά στην Ερμούπολη αλλά και στις εξοχές εκεί που οι Ερμουπολίτες επιχειρηματίες της εποχής έκτιζαν παρόμοιες επαύλεις ως καλοκαιρινές κατοικίες τους. Οικίες στα Χρούσσα, στο Επισκοπείο, και στην Ποσειδωνία είναι γεμάτες με τέτοια αριστουργήματα.
Κρίμα που όλος αυτός ο πλούτος καταστρέφεται και χάνεται από τον χρόνο.
Ας μάθουμε τώρα ποια είναι αυτή η σπουδαία οικογένεια.
Η οικογένεια Νεγρεπόντη είναι μία από τις παλαιότερες και ιστορικότερες αριστοκρατικές οικογένειες της Ελλάδας, που άκμασε ιδιαίτερα στον εμπορικό τομέα στα τέλη του 19ου αιώνα ως μέλος του λεγόμενου Χιώτικου δικτύου και συνεχίζει την σπουδαία πορεία και ιστορία της μέχρι σήμερα.
Ήρθαν στη Σύρο πρόσφυγες αλλά πάμπλουτοι μετά την Σφαγή της Χίου όπως πάρα πολλές άλλες γνωστές οικογένειες της Χίου και διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της Ερμουπολίτίκης άνθισης του εμπορίου και πολιτιστικού επιπέδου της.
Άλλοι της οικογένειας γνωρίζουμε ότι μετανάστευσαν στην Κωνσταντινούπολη, στην Κύπρο αλλά και σε αλλά μέρη όπου αλλού υπάρχει παροικιακός Ελληνισμός.
Όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας παρακάτω, όπου μετοικούσαν τα μέλη της οικογένειας έπαιξαν καταλυτικούς σπουδαίους ρόλους στην ιστορία του τόπου και της Ελλάδος γενικότερα. Η ιστορία της σπουδαίας αυτής οικογένειας ξεκινά όταν τους συναντάμε ως μέλη της φεουδαρχίας κατά την Φραγκοκρατία στην Ελλάδα, Το όνομα τους παρουσιάζεται για πρώτη φορά, τον 14ο αιώνα, στην Εύβοια, να κατέχουν μεγάλες εκτάσεις γης ιδιαίτερα στην «Βαρωνεία της Χαλκίδας» ή "Negroponte" (από όπου πήραν και το επώνυμό τους).
Κάπου μέσα στον 16ο αιώνα, κάποια μέλη της οικογένειας μετακομίζουν και εγκαθίστανται στην Χίο όπου κατέχοντας και εκεί μεγάλες εκτάσεις γίνονται από τους ισχυρούς του νησιού. Μέλη της Δημογεροντίας της Χίου, ασχολούνται κυρίως με το εμπόριο και την ναυτιλία, και χάρη στην ένωσή τους με τις άλλες ισχυρές οικογένειες του νησιού, μέσω εμπορικών συμφωνιών ή και γάμων, επεκτείνουν τις εργασίες τους και στο εξωτερικό όπου μέλη της εγκαθίστανται δημιουργώντας νέες ανθηρές εμπορικές, ναυτιλιακές και τραπεζιτικές επιχειρήσεις.
Έχουμε μια πρώτη αναφορά του επιθέτου Νεγρεπόντη, στον Παύλο Νεγρεπόντη, ο οποίος φαίνεται κάτοικος Χίου τον 16ο αιώνα, χωρίς όμως περαιτέρω στοιχεία.
Αντίθετα ο γιος του, Αμβρόσιος Νεγρεπόντης, αναφέρεται ως κτήτορας της εκκλησίας της Παναγίας της Παχειάς στον Κάμπο της Χίου, ενώ ένας από τους γιους του Αμβρόσιου, ο Αυγούστης (Αμβροσίου) Νεγρεπόντης φέρεται να γεννήθηκε το 1654 στην Χίο και να πέθανε το 1674 στην Ρώμη της Ιταλίας.
Ο Αμβρόσιος (Παύλου) Νεγρεπόντης που πέθανε το 1732 θα παντρευτεί την Αικατερίνη (Μιχαήλ) Μαυροκορδάτου και έτσι θα ενώσει τις δυο αριστοκρατικές οικογένειες του νησιού.
Η Δέσποινα (Τζανή) Νεγρεπόντη θα παντρευτεί τον Παύλο (Πέτρου) Ροδοκανάκη και η Αγγελική (Τζανή) Νεγρεπόντη που θα πεθάνει κατά την διάρκεια της Σφαγής της Χίου το 1822, τον Αυγουστή Αγέλαστο. Εξάλλου και ο Παντελής (Τζανή) Νεγρεπόντης θα ενώσει ακόμα μια ισχυρή οικογένεια, αυτή των Ζιζίνια με των Νεγρεπόντη, αφού θα παντρευτεί την Αικατερίνη (Στεφάνου) Ζιζίνια.
Η οικογένεια Νεγρεπόντη υπήρξε ανέκαθεν ευεργέτης της Χίου αλλά και του παροικιακού Ελληνισμού ενώ εννέα μέλη της έχουν τιμηθεί με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος.
Ο Μιλτιάδης Νεγρεπόντης διετέλεσε για λίγους μήνες διοικών σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδος. Υπήρξε μέλος της διοργανωτικής της επιτροπής των Ολυμπιακών αγώνων του 1906 και πρόεδρος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων του (1918 - 1920) μαζί με άλλους σπουδαίους Έλληνες όπως ήταν οι κκ. Νικόλαος Θων, Αλέξανδρος Μερκάτης, Σπυρίδων Στάης, Σπυρίδων Λάμπρος, Γεώργιος Στρέιτ, Διάδοχος Κωνσταντίνος, Πέτρος Καλλιγάς, Παύλος Σκουζές, Μ. Στελλάκης, Κωνσταντίνος Μηλιώτης Κομνηνός.
Τα μέλη της οικογένειας Νεγρεπόντη έδειξαν μεγάλη έφεση και αγάπη προς τον αθλητισμό.
Οι περισσότεροι Νεγρεπόντηδες υπήρξαν αθλητές και μάλιστα απέκτησαν μεγάλες διακρίσεις σε αθλήματα όπως ο στίβος, η ιστιοπλοΐα και αλλά.
Ένας όμως Νεγρεπόντης έχει γράψει την μεγαλύτερη ιστορία στον αθλητισμό ως ένας από τους ιδρυτές της ΑΕΚ.
Ο Κώστας Νεγρεπόντης συνέδεσε το όνομά του με σπουδαίες ελληνικές ομάδες στην Κωνσταντινούπολη αλλά και με τα πρώτα χρόνια της ΑΕΚ στην Ελλάδα.
Ο Κώστας Νεγρεπόντης (Κωνσταντινούπολη, 1897 – Αθήνα, 19 Φεβρουαρίου 1973) ήταν Έλληνας διεθνής ποδοσφαιριστής, που αγωνιζόταν ως επιθετικός και μετέπειτα προπονητής.
Ένας ανεκτίμητης αξίας αρχειακό υλικό για τη ζωή και την καριέρα του Κωνσταντινουπολίτη ποδοσφαιριστή Κώστα Νεγρεπόντη βρέθηκε και παρέδωσε στο Μουσείο Ιστορίας της ΑΕΚ, η δισέγγονη του θρυλικού άσου Χριστίνα Ντερμιτζάκη με εκατοντάδες τεκμήρια, μεταξύ των οποίων φωτογραφίες, έγγραφα και προσωπικά αντικείμενα του «Νεγκρό» από τις πρώτες δεκαετίες της ζωής του στην Κωνσταντινούπολη μέχρι το θάνατό του το 1973 σε ηλικία 76 ετών. Και από αυτό βρήκα και άντλησα πολλές πληροφορίες.
Γεννημένος το 1897 στην Κωνσταντινούπολη ξεκίνησε το ποδόσφαιρο και αγωνίστηκε στην Προποντίδα Ταταούλων, και αργότερα πήγε στη Φενερμπαχτσέ με την οποία κατέκτησε τρία ερασιτεχνικά πρωταθλήματα Τουρκίας. Το 1918 μαζί με άλλους Έλληνες ίδρυσε την Πέρα Κλουμπ που ως γνωστόν θεωρείτε η μητέρα της ΑΕΚ αφού τα μέλη της στην συνέχεια ίδρυσαν την ΑΕΚ στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα έγινε και παίκτης της ομάδας, με την οποία κατέκτησε ένα ακόμα πρωτάθλημα Τουρκίας.
Το 1922, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Πέρα Κλουμπ έκανε μια περιοδεία στην Ευρώπη περνώντας και από την Ελλάδα. Στη Γαλλία ο Νεγρεπόντης αποφάσισε να μείνει εκεί για τρία χρόνια όπου και αγωνίστηκε σε διάφορες γαλλικές ομάδες όπου απέκτησε σημαντική φήμη.
Στην Ελλάδα ήρθε το 1926 και ενσωματώθηκε στο δυναμικό της ΑΕΚ έναν χρόνο μετά την ίδρυση του σωματείου. Μαζί της αγωνίστηκε έξι χρόνια, ως αρχηγός της ομάδας. Τη σεζόν 1931-32 κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας και συνολικά σκόραρε 89 φορές με τα κιτρινόμαυρα.
Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, το 1933 ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της ΑΕΚ για 14 σεζόν –αριθμός-ρεκόρ για την ομάδα–, και στη συνέχεια πήρε τα ηνία της Εθνικής Ελλάδας. Ως ποδοσφαιριστής ο Κώστας Νεγρεπόντης θεωρούνταν πολύ τεχνίτης και θεαματικός, και αγωνιζόταν κυρίως στη θέση του σέντερ φορ ή στη δεξιά πλευρά.
Αγωνίστηκε δύο φορές με την Ελλάδα για τον λόγο ότι όταν ιδρύθηκε η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία και ξεκίνησαν οι αγώνες της εθνικής ομάδας ήταν ήδη στη δύση της καριέρας του.
Ο Κώστας Νεγρεπόντης είχε και μια σπουδαία προπονητική σταδιοδρομία.
Σταματώντας το ποδόσφαιρο ασχολήθηκε με την προπονητική και υπήρξε προπονητής αρκετών συλλόγων όπως μεταξύ άλλων η ΑΕΚ, ο Εθνικός Πειραιώς, η Παναχαϊκή, ο Πανιώνιος, ο Ολυμπιακός, ο Πανελευσινιακός, ο Φωστήρας και ο Παναιγιάλειος.
Υπήρξε ο πρώτος (και ο μοναδικός προπολεμικά) προπονητής της Ελλάδας που συμπλήρωσε διψήφιο αριθμό παρουσιών στον πάγκο της, σε 16 συνολικά αγώνες (σε τέσσερις διαφορετικές περιόδους το διάστημα μεταξύ 1933-1953) και ήταν ο προπονητής στη μεγαλύτερη σε εύρος νίκη της Ελλάδας επί της Συρίας με 8-0, που διεξήχθη στις 25 Νοεμβρίου 1949, στο Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
Η Οικογένεια Νεγρεπόντη συνεχίζει και σήμερα διαπρέποντας σε πολλούς τομείς. Πολύ γνωστά μέλη της σπουδαίας αυτής οικογένειας είναι σήμερα οι: Δημήτριος Νεγρεπόντης, εφοπλιστής, ο Μιλτιάδης Νεγρεπόντης, οικονομολόγος και πολιτικός, η Ελένη Ουράνη, θεατρικός και λογοτεχνικός κριτικός, κόρη του Μιλτιάδη Νεγρεπόντη, και ο Νίκολας Νεγρεπόντε, καθηγητής στο Μ.Ι.Τ. H Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη είναι η πρώτη Ελληνίδα πρύτανης, εκλεγμένη τρεις φορές στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Στην αρχή και στον τίτλο του άρθρου χρησιμοποιώ την φράση: «Ένας καλλιτεχνικός και αρχιτεκτονικός παράδεισος που χάνεται»
Παρατηρώντας τις φωτογραφίες του άλμπουμ θα διαπιστώσετε ότι ο χαρακτηρισμός «παράδεισος» ίσως και να είναι «λίγος» για αυτό το οίκημα.
Το οίκημα της οικογένειας Νεγρεπόντη στα Βαπόρια ανήκει σήμερα στον Άγιο Νικόλαο. Πληροφορίες μας λένε ότι υπάρχει σοβαρή κίνηση και προσπάθεια διάσωσης του κτιρίου μέσω πώλησης του, ή κάτι παρόμοιο. Μακάρι ο θεός να βοηθήσει να προσχωρήσει αυτό και να διασωθεί ένας ακόμα αρχιτεκτονικός ιστορικός πλούτος της Ερμούπολης.
Αξίζει να γίνει αναφορά και στα ταφικά μνημεία της οικογένειας Νεγρεπόντη που βρίσκονται στο μοναδικό Μαυσωλείο του Αγίου Γεωργίου της Ερμούπολης.
Είναι το ίδιο εντυπωσιακά και σπουδαία σε ομορφιά και καλλιτεχνική άξια όσο και η οικία τους για την οποία μόλις αναφερθήκαμε στο παραπάνω κείμενο.
Κάτι ακόμα που θεωρώ ότι δεν θα πρέπει να λείπει από το παρόν άρθρο είναι ότι τα μέλη της οικογένειας βρέθηκαν σε πολλά μέρη της Ελλάδος και του εξωτερικού. Όπου μετοικούσαν φυσικά έκτιζαν ανάλογα αρχοντικά όπως αυτό της Σύρου και ακόμα καλύτερα και εντυπωσιακότερα ανάλογα το μέρος και τις δραστηριότητες τους.
Ένα τέτοιο Μέγαρο βρίσκεται στην Αθήνα και είναι παρά πολύ γνωστό. Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά Αρχοντικά της Αθήνας. Το Μέγαρο Νεγρεπόντη είναι το Ανάκτορο Διαδόχου (νυν Προεδρικό Μέγαρο). Σε αυτό διέμεναν ο πρίγκιπας Κωνσταντίνος και η πριγκίπισσα Σοφία. Πολύ φίλοι της Σύρου και οι δυο. Στη συνέχεια στέγασε το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Κατεδαφίστηκε τελικά το 1956.
Σημερινή διεύθυνση: Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας 2-4 & 6. Ανεγέρθηκε περίπου το 1880 πιθανώς από τον Γάλλο αρχιτέκτονα-μηχανικό Eugene Troump. Το κατεδάφισαν το 1957 και το ξανάχτισαν στα ίδια σχέδια του ενσωματώνοντας σε αυτό και το διπλανό του κτίριο.
Το Μέγαρο Νεγρεπόντη στη συμβολή με την οδό Όθωνος και Αμαλίας και το αρχοντικό της Λουριώτη διαμόρφωσαν το Μέγαρο Νεγρεπόντη. Το νέο μέγαρο ανεγέρθηκε περί το 1880 από τον Γάλλο αρχιτέκτονα-μηχανικό Eugene Troump. Πριν ολοκληρωθεί το Ανάκτορο Διαδόχου (νυν Προεδρικό Μέγαρο) σε αυτό διέμεναν ο πρίγκιπας Κωνσταντίνος και η πριγκίπισσα Σοφία. Στη συνέχεια στέγασε το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Κατεδαφίστηκε τελικά το 1956.
Στις φωτογραφίες που περιέχονται στο άρθρο μου απαθανατίζεται με τον επιπλέον όροφο. Το αρχικό κτίριο ήταν διώροφο με αετωματική επίστεψη. Κατασκευάστηκε το 1870 σε σχέδια του Ernst Ziller και ευτυχώς αυτό έχει κηρυχθεί διατηρητέο.
Θα κλείσω αυτό το αφιέρωμα με μια ευχή και ένα ποίημα αγαπημένοι μου αναγνώστες.
ΕΥΧΗ ΜΟΥ είναι μετά την δημοσιοποίηση και την γνωστοποίηση του ποσό σημαντικό και σπουδαίο είναι αυτό το κτίριο να βρεθεί κάποιος ΣΟΒΑΡΟΣ ενδιαφερόμενος άνθρωπος. Αγοραστής, επενδυτής ότι τέλος πάντων θέλει ο Θεός να είναι να το αποκτήσει και να το αξιοποιήσει όπως πρέπει επαναφέροντας το στην παλιά του ομορφιά και αίγλη και εν τέλη να το διασώσει από την φθορά του χρόνου, χαρίζοντας τόσο στον εαυτό του όσο και στην ιστορία του νησιού και της χωράς μας ως ένα από αυτά τα μοναδικά μνημεία που δυστυχώς χάνονται στο νησί μας.
Κλείνω τέλος αυτό το αφιέρωμα, με ένα ποίημα του ποιητή, πεζογράφου και στιχουργού Γιάννη Νεγρεπόντη (1930 – 1991) μέλους της οικογένειας. Ο Γιάννης Νεγρεπόντης πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1949 δημοσιεύοντας διήγημά του στο περιοδικό Ελληνική Δημιουργία με το ψευδώνυμο Γ. Νικολάου. Αργότερα άρχισε να δημοσιεύει στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης με το ψευδώνυμο Τζων. Μέρος του αρχείου του βρίσκεται στο ΕΛΙΑ.
Το ποίημά του ονομάζεται «Αυτός ο τόπος» και βρίσκεται στην ποιητική συλλογή Δωρήματα (1963) και είναι λες γραμμένο προφητικά όχι μονό για το οίκημα αυτό αλλά για όλα τα παρόμοιο που χάνονται στην επικράτεια.
Αυτός ο τόπος
Κουραστήκαμε. Άλλο δεν μπορούμε
σ' αυτόν τον τόπο εδώ
που η ιστορία αναβλύζει
σε κάθε μας βήμα.
Κι αυτές οι πληγές
που δε λένε να κλείσουν
σε κάστρα, σε ναούς, σε αγάλματα
σε τάφους συλημένους που δε συγχωρούν
σε αγίων εικόνες
μιας θρησκείας παρθένας μαινάδας
παντού το πάθος
το δέος αυτό
άλλο δεν το μπορούμε.
Τι να καταλάβουν οι άλλοι;
Έρχονται, φωτογραφίζουν, σημειώνουν
φεύγουν, περιγράφουν, ησυχάζουν.Τι ξέρουν αυτοί απ' τα δικά μας
μ' αυτόν τον τόπο τον ανοικτίρμονα
τον παντοκράτορα, τον αβασίλευτο.
Γιάννης Νεγρεπόντης
Πήγες: - Ι. Τραυλού- Α. Κόκκου, Ερμούπολη, εκδ. Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, 1980 - Δ. Βικέλα, Η ζωή μου, εν Αθήναις, 1908 - Απόστολου Κουφοδήμου "Χιώτες πρόσφυγες στη Σύρο - Η συμβολή τους στη δημιουργία και στην οικονομική ανάπτυξη της Ερμούπολης"
- Εμμ. Ροϊδη, Άπαντα, επιμέλεια Άλκη Αγγέλου, Ερμής 1978, τομ. ΒΑΕΚ, Μουσείο Ιστορίας της ΑΕΚ, Το βιβλίο του Κώστα Η. Μπίρη
«Αι Αθήναι, Από του 19ου εις τον 20ον αιώνα», Εκδόσεις Μέλισσα. Προσωπικές έρευνες.
Ορισμένες από τις φωτογραφίες του οικήματος τραβηχτήκαν από φωτογράφους οι οποίοι είχαν επισκεφτεί παλαιότερα το κτίριο και αποθανάτισαν με το φακό της φωτογραφικής των μηχανής όσα μπορούσαν περισσότερα από τα αριστουργήματα που υπήρχαν μέσα εκεί.
Παναγιώτης Κουλουμπής
Syros Stories
ΟΙΚΙΑ ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΕΚ
ΤΑΦΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΜΕΓΑΡΟΝ ΝΕΓΡΟΠΟΝΤΗ στην Αθήνα
