Σήμερα αγαπητοί αναγνώστες θα ασχοληθούμε με ένα πιο «ανάλαφρο» θέμα. Αλλά πολύ σημαντικό και σπουδαίο.
Ένα γεφύρι.
Η Σύρος έχει πολλά γεφύρια. Τα πιο πολλά βρίσκονται στην Ερμούπολη.
Η Ερμούπολη είναι μια από τις ελάχιστες νησιωτικές πόλεις που έχουν τόσα πολλά γεφύρια.
Ο λόγος είναι ότι η Ερμούπολη χωριζόταν από δυο ποταμούς. Ο Ένας είναι της «Λαλακιάς» και ο άλλος αυτός που κατέβαινε από τον Άγιο Θανάση και διέσχιζε την περιοχή των Ταξιαρχών και σε αυτό το σημείο έστριβε και ενωνόταν με αυτόν της Λαλακιάς.
Γνωρίζουμε ότι όλη η Σύρος μπορεί εξωτερικά να φαίνεται άνυδρη, αλλά εσωτερικά έχει πολύ νερό αποθηκευμένο σε πηγάδια. Ειδικά η Ερμούπολη είναι γεμάτη πηγάδια γνωστά από τα παλιά χρόνια και το γνωρίζουμε αυτό από τον Όμηρο. Η Σύρος παλαιοτέρα είχε αρκετό πράσινο που υποδεικνύει πολλά νερά. Η ύπαρξη δυο πηγών – Σύριγγα και Αγίου Θανάση – αποδεικνύουν ότι τα ποτάμια κάποτε ήταν αρκετά «δυνατά» ώστε να χρειαστεί η κατασκευή γεφυριών για την μετακίνηση των κατοίκων.
Να σκεφτείτε ότι μόνο στην περιοχή της Λαλακιάς (το μεγάλο ποτάμι) υπήρχαν πάνω από 9 γεφύρια, σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιών κάτοικων. Σε ένα από τα επόμενα άρθρα μου θα σας γράψω εκτενεστέρα για τα γεφύρια της Σύρου.
Η ιστορία των ποταμών της Σύρου και ιδιαιτέρα της Λαλακιάς που σε μεγάλες βροχοπτώσεις ξεχειλίζουν δημιουργώντας καταστροφές, υποστηρίζει επίσης την ύπαρξη γεφυριών ως ιδιαίτερες συμπαγείς και δυνατές κατασκευές για να αντέχουν την δύναμη του ρέοντος νερού.
Γεφύρια υπάρχουν ακόμα στην περιοχή του Αγίου Δημήτριου και μάλιστα είναι δύο αν δεν τα έχετε προσέξει.
Τα γεφύρια στην Σύρο και ιδιαιτέρα στην Ερμούπολη έχουν μια ιδιαιτερότητα που δεν συναντάς συχνά σε αλλά νησιωτικά γεφύρια. Αρχιτεκτονικά οι κατασκευές τους μοιάζουν περισσότερο με την βορειοελλαδίτικη κατασκευή παρά με την νησιώτικη.
Τα περισσότερα γεφύρια στην Ερμουπόλη βρίσκονται στην περιοχή που καλύπτεται από την Λαλακιά, Ταξιάρχων, Ξερόκαμπο, παρυφές Άνω Σύρου, Άγιο Θανάση. Με ένα από αυτά θα ασχοληθούμε σήμερα και ο λόγος είναι ότι παραμένει άγνωστο παρ' ότι είναι εξαιρετικά πολυσύχναστο.
Έτσι συμβαίνει με τα γεφύρια άλλωστε και αυτός είναι ο σκοπός τους. Να είναι καθημερινό φυσιολογικό κομμάτι της καθημερινότητας ενός τόπου.
Το Γεφύρι Των Καμινιών Του Βουλευτή Κυκλάδων Πέτρου Ράλλη.
Αυτή είναι η ιστορία του.
Η οικογένεια Ράλλη είναι από τις γνωστότερες Ελληνικές οικογένιες όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Φαίνονται να προέρχονται από τη βυζαντινή Οικογένεια Ραούλ. Αρχικά τους βρίσκουμε στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα φαίνεται πως η οικογένεια Ράλλη εγκαταστάθηκε στην Χίο κάπου στον 15ο αιώνα. Το όνομα μάλιστα του Νικολό Ράλλη, εμφανίζεται το 1450 να εμπορεύεται μεταξύ Χίου και Κωνσταντινουπόλεως.
Στην Χίο πλέον διακρίθηκαν στο εμπόριο και τη ναυτιλία. Από την Χίο και κατά το πέρασμα των αιώνων κλάδοι της οικογένειας δημιούργησαν νέες οικογένειες στην Αθήνα, τη Σύρο αλλά και στο εξωτερικό, όταν μέλη της εγκαταστάθηκαν σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, εγκαθιστώντας ένα ευρύ εμπορικό δίκτυο βασιζόμενο στις συγγενικές σχέσεις. Η επιχειρησιακή αυτή δομή θεωρείται ότι αποτέλεσε και τον αρχικό πυρήνα του Χιώτικου δικτύου.
Ο πιο ονομαστός κλάδος της οικογένειας είναι αυτός του Στέφανου Ράλλη, που δημιούργησε (μαζί με τους γιους του), την επιχείρηση - κολοσσό, «Εμπορικός οίκος Ράλλη» - (Ralli Bros), μια από τις μεγαλύτερες και σπουδαιότερες εμπορικές εταιρίες στον κόσμο που κυριάρχησε στο εμπόριο από τα μισά του 19ου αιώνα μέχρι τα μισά του 20ου.
Εκτός από το εμπόριο διέπρεψαν και στις τραπεζιτικές εργασίες που δημιουργήθηκαν από τον Στέφανο Ράλλη και την Μαριέττα Μαυροκορδάτου (τέλη 17ου - αρχές 18ου αιώνα). Ο γενάρχης Στέφανος Ράλλης και η Μαριέττα Μαυροκορδάτου απέκτησαν τους: Ελένη, Ζαννή, Αμβρουζή, Μαριέττα, Γιώργο και Στρατή Ράλλη. Ο δευτερότοκος γιος τους, Ζαννής Ράλλης και η Πλουμού Σκαραμαγκά - της γνωστής χιώτικης οικογενείας παντρεύτηκαν το 1754 και απέκτησαν εννέα παιδιά, τους Στέφανο, Πέτρο, Δημήτρη, Αργυρώ, Λούλα, Μαρούκω, Λουκάς, Παντελής και Παντιάς (Παντολέων) Ράλλη. Ο πρωτότοκος του Ζαννή και της Πλουμούς, ο Στέφανος Ράλλης και η γυναίκα του Ιουλία Σεκιάρη, απέκτησαν τα παιδιά που μαζί με τον πατέρα τους ίδρυσαν και ανέπτυξαν τον «Εμπορικό οίκο Ράλλη» - "Rallis Bros".
Μέλη της οικογένειας Ράλλη ήρθαν στη Σύρο πρόσφυγες μετά την καταστροφή της Χίου όπου εδώ πλέον σαν Συριανοί διακρίθηκαν σε όλους τους τομείς της κοινωνικής, εμπορικής και πολίτικης ζωής του νησιού.
Ο Λουκάς Ράλλης ήταν εκείνος που έδωσε το όνομα στην Πρωτεύουσα των Κυκλάδων την ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ.
Ένας άλλος σπουδαίος της οικογένειας Ράλλη ήταν ο Πέτρος Ράλλης. Γεννήθηκε το 1884.
Ο Πέτρος Ράλλης εκτός από ιδιαίτερα αγαπητός Συριανός, όπως όλοι της οικογένειας του άλλωστε, υπήρξε και πολιτικός με πολιτική τοποθέτηση προς το Πολιτικό κόμμα/Κίνημα Λαϊκό Κόμμα και διακρίθηκε κυρίως όταν ήταν υπουργός σε αρκετές κυβερνήσεις ανάμεσα των δεκαετιών του 1930 και 1940, στις εκλογές είχε τεθεί με την αντιβενιζελική παράταξη.
Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Σύρου και Κυκλάδων με το Λαϊκό Κόμμα το 1928 και επανεξελέγη τα έτη 1932, 1933, 1935 (πληρεξούσιος) και στην Γ΄Αναθεωρητική Βουλή το 1936. Κατείχε το Αξίωμα ως μέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια Κυκλάδων). Κατά την διάρκεια της ζωής και της πολίτικης του καριέρας κατείχε μεγάλες κυβερνητικές θέσεις και υπήρξε Υπουργός σε πολλά υπουργεία σε πολλές κυβερνήσεις.
Με την Κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη 1932: υφυπουργός Συγκοινωνιών (3 Νοεμβρίου 1932 - 16 Ιανουαρίου 1933)
Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη 1933: υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (10-13 Μαρτίου 1933) και κατόπιν υπουργός Συγκοινωνιών (13 Μαρτίου 1933-10 Οκτωβρίου 1935)
Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου Μαΐου 1944 (σε εξορία): υπουργός Αεροπορίας (27 Μαΐου-19 Ιουλίου 1944), υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου (19 Ιουλίου-12 Οκτωβρίου 1944), υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας (12 Οκτωβρίου 1944-3 Ιανουαρίου 1945) και
Κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα 1945: υπουργός Εσωτερικών (3 Ιανουαρίου - 21 Φεβρουαρίου 1945)
Έμεινε στην ιστορία, όταν σαν υπουργός βοήθησε την Αθήνα και τη Σύρο σε σημαντικά έργα στο συγκοινωνιακό επίπεδο.
Μια από τις γνωστότερες Αθηναϊκές λεωφόρους, η Πέτρου Ράλλη είναι αφιερωμένη στο όνομα του.
Πώς όμως κατάφερε να συνδεθεί το όνομα του με συγκοινωνιακά έργα και με την Σύρο;
Το 1934 συγκρότησε την «Ανώτατη Πολεοδομική Επιτροπή» και το «Ειδικό Ταμείο Μονίμων Οδοστρωμάτων» ως υπουργός συγκοινωνιών προκειμένου «να προστατευτεί η δημόσια αισθητική των Ελληνικών Πόλεων και των Αθηνών». Στην επιτροπή μετείχαν μερικά ονόματα γνωστά και στη Σύρο εκείνη την εποχή: Πέτρος Καλλιγάς, Αναστ. Μεταξάς. Εμμ. Κριεζής, Αριστοτέλης Ζάχος, Κωστής Παρθένης, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, ο διευθυντής Σχεδίων Πόλεων Ανάργ. Δημητρακόπουλος και άλλοι. Με αυτήν την επιτροπή κάνει πολλά έργα σε ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και στη Σύρο όπου εξελέγχεται ως Βουλευτής Κυκλάδων. Πολλά έργα οδοποιίας, εργασίες δενδροφύτευσης, γεφύρια και δρόμοι δημιουργούνται επί εποχής του.
Ένα από αυτά και μάλιστα ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ έργα της καριέρας του ως πολιτικός είναι και το γεφύρι που βρίσκεται στην περιοχή των Ταξιαρχών (ένα από τα δυο) αυτό που ανεβαίνει προς τα Καμίνια.
Ο ίδιος με μέλη της επιτροπής ήταν που «Έκοψε την κορδέλα» εγκαινιάζοντας το σημαντικό για την περιοχή αυτό γεφύρι που ένωνε δυο περιοχές. Τον Ξηρόκαμπο με τα Καμίνια.
Για την ιστορία αξίζει να γνωρίζετε ότι ο Πέτρος Ράλλης έκανε πολλά σημαντικά έργα στην Αθήνα.
Το Πεδίον του Άρεως χρωστάει την ύπαρξή του στον Πέτρο Ράλλη, το οποίο δημιουργήθηκε ως «κοινόχρηστων άλσος των Αθηνών» και ως ενός άλσους που θα τιμούσε τους ήρωες της Επανάστασης του 1821 και ο Ανάργυρος Δημητρακόπουλος συνέταξε τα σχέδια του Πάρκου, συνδυάζοντας ρυθμούς αγγλικών και γαλλικών αλσών. Μάλιστα είχε λάβει μέριμνα «να προστατευτεί η δημόσια αισθητική των Αθηνών» και να μην εμποδίζεται η θέα προς την Ακρόπολη από τα κεντρικά σημεία του Πάρκου.
Ο Πέτρος Ράλλης έκανε και αλλά έργα στις Κυκλάδες φυτεύοντας πολλές χιλιάδες δένδρα (κυρίως φυλλοβόλα προκειμένου το καλοκαίρι να προσφέρουν πλούσια σκιά, τον δε χειμώνα να μην εμποδίζονται οι ακτίνες του ήλιου), διάφορα τεχνικά έργα όπως αρδευτικό δίκτυο, ηλεκτροφωτισμός με μαντεμένιες κολώνες σε βάσεις μαρμάρου και σιδερένια με υαλοπίνακες φωτιστικά, καθίσματα και σιντριβάνια.
Πολλά από αυτά ακόμα τα βλέπουμε στην Ερμούπολη αν και σιγά-σιγά από τον χρόνο έχουν καταστραφεί ή έχουν αντικατασταθεί.
Ο Πέτρος Ράλλης πέθανε τον Αύγουστο του 1945 και κηδεύτηκε στις 20 Αυγούστου.
Τάφος της Οικογένειας Ράλλη και Μαυροκορδάτου υπάρχουν στο Μαυσωλείο του Αγίου Γεωργίου.
Παναγιώτης Κουλουμπής
Syros Stories
