Η δημοτική αρχή παρουσίασε το Σάββατο 22 Νοεμβρίου το στρατηγικό σχεδιασμό τουριστικής προβολής και ανάπτυξης για τη Σύρο.

Το πλάνο που έχει καταρτίσει η δημοτική αρχή είναι αρκετά φιλόδοξο και πολλοί μπορούν να πουν ότι παραείναι φιλόδοξο. Δεν πρόκειται να γίνει η Σύρος Βιέννη τα Χριστούγεννα και Βρυξέλλες την πρωτομαγιά, ούτε η Άνω Σύρος Μονμάρτη. Αυτό όμως δεν είναι το πρόβλημα του στρατηγικού σχεδίου. Αν ένα στρατηγικό σχέδιο είναι εύκολα υλοποιήσιμο και δε θέτει υψηλούς στόχους , τότε δεν είναι στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης. Είναι απλώς μια μίζερη διαχείριση της καθημερινότητας. Καλά κάνει λοιπόν η δημοτική αρχή και θέτει υψηλούς στόχους. Σίγουρα διαθέτει αρκετά ικανά στελέχη, επαγγελματίες του κλάδου, για να πετύχει τουλάχιστον κάποιους από αυτούς.

Το πρόβλημα που εμφανίζεται είναι η επιμονή σε μια μονοκαλλιέργεια τουρισμού. Η τρίτη μόλις διαφάνεια του σχεδίου διατηρήσει ότι σκοπός είναι να διασφαλιστεί η ανάδειξη του τουρισμού ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης. Τι σημαίνει όμως αυτό για τον μέσο κάτοικο του νησιού;

Ας ρίξουμε μια ματιά στα διπλανά νησιά, αυτά που μας παρουσιάζονται ως πετυχημένα. Η Σαντορίνη, ένας από τους κορυφαίους προορισμούς του πλανήτη με ασύγκριτα πλεονεκτήματα έναντι του νησιού μας, συντηρεί 14.000 μόνιμους κατοίκους. Η Μύκονος ακόμα λιγότερους. Η Νάξος μπορεί να πλησιάζει τη Σύρο πληθυσμιακά, έχει όμως πάνω από τη διπλάσια έκταση και μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν ασχολούνται με τον τουρισμό, αλλά με τη γεωργία και κυρίως την κτηνοτροφία. Αν η Σύρος επιμείνει αποκλειστικά στον τουρισμό, πόσο πρέπει να τον αναπτύξει για να συντηρήσει τους 20.000 κατοίκους της;

Η προσδοκία που καλλιεργείται ότι η ανάπτυξη του τουρισμού θα ωφελήσει όλο το νησί δεν είναι ρεαλιστική. Ο τουρισμός αφορά ένα μικρό κομμάτι του πληθυσμού. Η άποψη ότι το χρήμα που κερδίζει ένας κλάδος ανακυκλώνεται στο νησί είναι σωστή, αλλά αυτή η ανακύκλωση του χρήματος έχει ένα ταβάνι. Οι υπεύθυνοι της κρουαζιέρας που επισκέφτηκαν το νησί στις αρχές του φθινοπώρου ισχυρίστηκαν ότι ο πολλαπλασιαστής των δαπανών για την κρουαζιέρα είναι 6. Αυτό σημαίνει ότι το €1 που θα ξοδέψει ένας ταξιδιώτης κρουαζιέρας μεταφράζεται σε €6 για την τοπική οικονομία. Μόνο οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές των αγαθών και υπηρεσιών φτάνουν για να εξαφανίσουν το €1 σε 2-3 συναλλαγές. Αν συνυπολογίσουμε και τα προϊόντα και τις Α’ ύλες που δεν παράγονται στο νησί, εύκολα καταλαβαίνουμε ότι ο πολλαπλασιαστής είναι ακόμα μικρότερος. Για να γίνει αντιληπτό πόσο εξωπραγματικός είναι ένας πολλαπλασιαστής ίσος με 6 φτάνει να αναφέρουμε ότι το ΔΝΤ ποτέ δε δέχεται πολλαπλασιαστές δημοσίων δαπανών πάνω από το 1,15 για κανένα λόγο και σε καμία χώρα.

Παράλληλα με τις προσδοκίες που καλλιεργούνται για τη μελλοντική τουριστική ανάπτυξη, προσπαθεί να περαστεί ένα μήνυμα ότι όλα έγιναν στραβά στο νησί τα προηγούμενα χρόνια, τουλάχιστον όσο αφορά την τουριστική του ανάπτυξη. Δώσαμε έμφαση στον εσωτερικό τουρισμό και τώρα το πληρώνουμε. Δε φροντίσαμε να αναπτύξουμε δραστηριότητες για να αμβλύνουμε τις επιπτώσεις της εποχικότητας. Δεν έχουμε αρκετά καταλύματα πολλών αστέρων ...

Η αλήθεια είναι ότι όχι μόνο ο Δήμος, αλλά και οι επιχειρηματίες της Σύρου δε στράφηκαν στη διεθνή αγορά. Αυτό δεν ήταν απαραίτητα λάθος. Η Σύρος, είτε μας αρέσει είτε όχι, δεν έχει να προσφέρει κάτι στον Ευρωπαίο επισκέπτη. Στο τέλος του καλοκαιριού ο κ. Μάνος Ελευθερίου είχε δώσει μια συνέντευξη σε μια τοπική εφημερίδα και είχε πει το αυτονόητο. Θέατρα σαν το Απόλλων και εκκλησίες σαν τον Αγ. Νικόλαο υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Αν ένας Ευρωπαίος θέλει να δει νεοκλασική πόλη ή να κάνει αγροτουρισμό θα μείνει σπίτι του. Ο κύριος λόγος που θα αποφασίσει κάποιος να επισκεφτεί τη χώρα μας θα είναι για να απολαύσει τις θάλασσές μας και οι θάλασσες της Σύρου δεν είναι τίποτε το εξαιρετικό. Η Σύρος είναι πολύ όμορφη, οι ομορφιές της όμως απηχούν κυρίως στον Έλληνα.

Όλα τα παραπάνω δε σημαίνουν ότι η κατάσταση όσο αφορά την τουριστική ανάπτυξη του νησιού δε μπορεί και δεν πρέπει να βελτιωθεί. Μόνο όμως ο τουρισμός δε φτάνει. Ο τουρισμός έχει χαμηλό ταβάνι και δεν είναι η απάντηση στα οικονομικά προβλήματα της πλειοψηφίας των κατοίκων του νησιού. Χρειάζονται και άλλες διέξοδοι ...

Γιώργος Καρακατσάνης

Οικονομολόγος

Τα άρθρα του Γ. Καρακατσάνη αναρτώνται στο ιστολόγιο http://oikonomica.com/